Frank Benner
pianotechniek


> index


pianoverhalen


This Car Stops for Pianos!

Mijn vrouw dreigde mij dat ze een bumpersticker op de auto zou plakken: "Deze auto stopt voor piano's" omdat ik iedere piano die we, waar dan ook, tegen kwamen uitvoerig wilde bekijken. *)

Op een nacht wandelden we na een etentje bij een vriend naar huis toen ik mijn prooi ontdekte.
Daar stond hij, een een verbluffende vleugel in de etalage van een pianowinkel.
"Een minuutje maar", smeekte ik, en haastte mij naar de overkant waar het zwart glimmende instrument, dramatisch uitgelicht, langzaam op een podium rond draaide.
De klep stond open en op het moment dat het klavier langzaam in het zicht kwam zag ik een inscriptie in een simpel lettertype dat me aan Art Deco deed denken: Fazioli

Wat was dit voor een piano met die Italiaans klinkende naam?
Toen ik weer eens bij Luc in zijn werkplaats was vroeg ik hem of hij wel eens van dat vreemde merk gehoord had.
Hij keek mij aan met een blik alsof hij met een idioot van doen had:
"Natuurlijk ken ik die. Fazioli is een van de beste pianomerken in de wereld. Deze instrumenten zijn absoluut heel bijzonder".


Ik vertelde wat ik die nacht in die etalage gezien had.
Hoe komt het dat ze niet beter bekend zijn. Zijn ze Italiaans?

''Fazioli is een betrekkelijk nieuw merk", verklaarde Luc. "Het is het geesteskind van een vent die zo'n twintig jaar geleden besloot om vanuit het niets de beste piano's ter wereld te maken. In principe worden al die piano's met de hand gemaakt, daarom blijft de productie natuurlijk beperkt en is de prijs behoorlijk hoog".


Deze Italiaans connectie intrigeerde mij. De beste piano's waren altijd Duitse, Franse of Amerikaanse instrumenten geweest. En sinds Bartelomeo Cristofori de piano aan het eind van de zeventiende eeuw uitvond, is er nooit een betere ontwerper opgestaan.

Dat moest ik onderzoeken toen we in de kerstvakantie naar familie in Italië reisden.
De Fazioli familie had jarenlang een goedlopende fabriek voor kantoormeubelen. Paolo, de jongste van zes broers, studeerde af op het conservatorium in Pesaro, maar had ook een ingeieursdiploma op de universiteit van Rome gehaald. Zodoende kwam het dat hij steeds meer ontevreden was over de kwaliteit van de piano's die hij bespeelde, inclusief de beste Duitse, Amerikaanse en Japanse instrumenten.
Bewapend met zijn muzikale en technische kennis en gesteund door zijn familie, was hij vastbesloten een nieuwe piano te creëren die compromisloos in kwaliteit moest worden.




Paolo Fazioli:

"De eerste piano die ik ooit zag was in het huis van mijn tante, die pianolerares was. Toen ik nog heel jong was werden er op zondag muzikale avonden gehouden. Een van mijn nichtjes werd dan gedwongen om na het eten iets voor de familie te spelen. Ik herinner mij twee dingen van deze bijeenkomsten nog heel goed.
Het eerste was mijn verbazing dat er zulke mooie muziek uit zo'n vreemd meubel kon komen.
Het andere was dat mijn nichtje, die niet veel ouder dan ik was, iedere keer een een tik kreeg als ze een vergissing maakte. En dat voor de hele familie.
Dat maakte dat ik een soort mengeling van vrees en bewondering voelde: pianospelen kan gevaarlijk zijn als je het niet perfect doet"


Eind 1970 raadpleegde Fazioli experts op het gebied van acoustiek, harmonie, houtbewerking, metaalgieten, instrumentmaken en zo meer.
De reacties op zijn plan een geheel nieuw intrument te maken waren zeer sceptisch: "Je moet wel gek zijn", riepen ze, "het gaat hier niet om een trompet of een trommel of zo. Piano's zitten zeer ingewikkeld in elkaar!"
Maar toen ze hoorden dat mijn familie een meubelfabriek had werden ze wat positiever. En stap voor stap kwam een team van deskundigen tor stand.

Het uitgangspunt was nooit om een kopie te maken. Waarom zou je doen wat anderen al voor je deden?
En zo was daar in 1980 het prototype van het instrument van 1.83 meter lang.
"Er waren natuurlijk alle mogelijke problemen, maar toen ik de speciale klank hoorde wisten we dat het zou lukken."

Aldus Paolo Fazioli

Wat Paolo er niet bij vertelde was dat er destijds grote commotie geweest is over dat ontwerp. Er was namelijk een kleine pianobouwer, Talone genaamd, die ook een 1.83 gebouwd had.
Fazioli kocht een technicus bij Talone weg.
Boze tongen beweren nu dat de eerste 1.83 Fazioli exact gelijk is aan de 1.83 Talone vleugel.


*) bron: The Pianoshop on the Left Bank, door T.E.Carhart, uitgeverij Vintage 2001





Verborgen signatuur