Frank Benner
pianotechniek


> index


technische onderwerpen

Verkernen

Het mechaniek van een piano of vleugel heeft een groot aantal bewegende delen.
Als wij een toets indrukken zet die een onderhamer, een bovenhamer én een demper in beweging.
Al deze bewegende delen hebben een eigen scharnierpunt.

Een deel van het scharnier, het zogenoemde kapsel, zit vast.
Het andere deel moet kunnen draaien.
De scharnierstift, het kerntje, zit vastgeklemd in het hout van het ene onderdeel en draait in het andere.
Het kerntje in het draaiende deel zit daarin niet vast, maar kan draaien in een laken invoering.

Een vergroting van een deel van het kapsel.
De invoering van rood laken en het kerntje is goed te zien.
Het gat in het hout van het kapsel is slechts 2.5 mm Ø, het kerntje 1.3 mm Ø

Deze techniek heeft als voordeel dat het scharnier minuscule afmetingen heeft en over het algemeen zeer duurzaam is.
Nadelen zijn er ook: slijtage veroorzaakt ongewenste speling van de onderdelen.
Het kan ook bijgeluiden veroorzaken.
De invoering is dan te ruim geworden en het mechaniekonderdeel tikt.





X

Bekijk hier een filmpje over het verkernen


Op deze afbeelding ziet u het mechaniek en de scharnierpunten.


Vocht en het gebruik van smeermiddelen maken dat de asjes op den duur vast gaan lopen.
met als gevolg dat het mechaniek steeds trager reageert en de piano daardoor zwaarder te bespelen is.

De piano moet zich steeds in het juiste klimaat bevinden en de scharnierpunten mogen beslist niet gesmeerd worden. De zogenoemde verkerning loopt dan vast.
Het is zelfs mogelijk dat het instrument dan helemaal niet meer te bespelen is.

Het vervangen van alle vet geworden invoeringen is een kostbare zaak.
In die gevallen moet het mechaniek verkernd worden.

Het wordt gedemonteerd, de oude kerntjes worden stuk voor stuk uit het hout gedrukt.
De laken invoering wordt met een speciaal vijltje ruimer gemaakt.
Daarna wordt er een nieuw, iets dikker, kerntje in het kapsel gedrukt.
Verkernen is een precies werkje want de nieuwe kern is slechts 0,025mm dikker dan de oude.

Om een idee te krijgen van de afmetingen van het scharnierpunt is er een luciferhoutje naast gelegd

Het komt er op aan om met het vijltje precies de juiste hoeveelheid van de invoering weg te nemen.
Het is ook een tijdrovende klus omdat in een moderne piano 330 kerntjes zitten, en in een vleugel 490 of meer.